Hàng trăm hộ dân ở xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, Tp.HCM đang phải sống cảnh nhà thuê, ở đậu khổ sở, trong khi nền tái định cư (TĐC) phục vụ cho dự án xây dựng khu công nghiệp (KCN) Phong Phú làm xong thì… bỏ hoang.
Có tiền không được đóng, có đất không được xây
Từ một hộ dân có gần 2.000m2 đất nhưng hiện bà Huỳnh Thị Bình không còn cục đất “chọi chim”. Hơn chục năm qua, bà phải đi ở nhờ hết nhà này đến nhà khác. Bà cho biết: “Lúc đó chính quyền địa phương thay mặt chủ đầu tư khẳng định dân giao đất, ba năm sau chủ đầu tư giao nền”. Tin tưởng, bà giao đất. Theo chính sách bồi thường, bà được mua một nền đất có diện tích gần 170m2 theo giá hỗ trợ TĐC. Tuy nhiên, từ đó đến nay, suất TĐC của bà chẳng thấy đâu.
Lạ là cách nay khoảng hai năm, chủ đầu tư dự án là Công ty cổ phần đầu tư KCN Phong Phú (CT Phong Phú) từng tổ chức bàn giao nền, nhưng chỉ giao một số ít nền, số còn lại “ém” luôn đến nay. Bà Bình đã nhiều lần cầm tiền đến gặp chủ đầu tư và Ban bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Bình Chánh xin đóng tiền, nhận nền để xây nhà nhưng không ai nhận với lý do: chưa có nền TĐC. Trong khi đó, hàng trăm nền TĐC đã làm xong bỏ hoang để… cỏ mọc chơi. “Tiền không nhận, nền không giao, tôi không biết họ muốn gì. Nhiều lần tôi dọa kiện thì họ thách” – bà Bình bức xúc.
Nhiều hộ dân khác cũng rơi vào cảnh tương tự bà Bình. Gia đình ông Lê Văn Lượm bị thu hồi hơn bảy công đất lúa, được đền bù tám nền TĐC nhưng đến nay vẫn chưa nhận được nền nào. Hiện gia đình ông với hơn mười người phải sống trong căn nhà rách nát khoảng 40m2 tại số D13/364 đường Trịnh Quang Nghị, ấp 4, xã Phong Phú. Gần đó, gia đình bà Nguyễn Thị Thêm gần chục người cũng sống trong một căn nhà ọp ẹp. Bà Thêm lo lắng: “Tui đã ngoài 70 tuổi, không biết còn sống đến ngày nhận nền TĐC hay không”.
Những hộ dân đã được nhận nền TĐC cũng không sung sướng gì hơn. Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện đã có hơn 100 hộ dân được bàn giao nền TĐC nhưng chỉ để… ngắm, không xây nhà được. Bà Lê Thị Dưỡng (hộ dân bị giải tỏa trong dự án) cho biết, tất cả năm nền TĐC của bà, chủ đầu tư đã “gom” tiền đủ, tổng cộng gần một tỷ đồng cách nay hơn ba năm. Nhận nền xong, bà định xây nhà thì “lòi” ra chuyện dự án… chưa được cấp giấy chủ quyền; đồng nghĩa với việc dự án chưa được phép xây dựng nhà ở. Bà khiếu nại, chủ đầu tư kêu chờ hết lần này đến lần khác, không biết đến bao giờ.
Nền tái định cư bỏ hoang, cỏ mọc um tùm
Làm khổ dân để… đòi quyền lợi cho mình?
Giải thích về những khiếu nại của người dân, ông Nguyễn Hoàng Đông – Trưởng phòng Đầu tư CT Phong Phú cho biết, việc bố trí nền TĐC cho người dân CT chỉ thực hiện theo sự phân bổ của Ban quản lý khu Nam; trong khi CT CP đầu tư xây dựng Bình Chánh (BCCI) lại là đơn vị có trách nhiệm xây dựng khu TĐC. Điều này khiến CT Phong Phú hoàn toàn bị động trong việc bố trí nền TĐC và làm thủ tục cấp giấy chủ quyền cho người dân.
Cụ thể, theo quy định, sau khi BCCI xây dựng xong khu TĐC, sẽ có nghĩa vụ bàn giao 430 nền để CT Phong Phú bố trí TĐC cho người dân. Nhưng, đến nay BCCI mới giao 234 nền. Với số nền BCCI đã giao, hiện có 110 hộ dân nộp tiền, nhưng không xây dựng được nhà ở khiến họ rất bức xúc. Nguyên nhân do BCCI không chịu lập thủ tục xin cấp giấy chủ quyền cho người dân. Trước tình hình trên, CT Phong Phú không dám tiếp tục nhận tiền của người dân, vì nếu nhận tiền, giao đất mà dân không được xây dựng thì càng gây bức xúc hơn.
Để giải quyết vấn đề trên, theo UBND huyện Bình Chánh, huyện đã nhiều lần có văn bản đề nghị BCCI khẩn trương bàn giao số nền TĐC còn lại và lập thủ tục cấp giấy chủ quyền cho các hộ dân đã nhận nền, nộp tiền đầy đủ. Tuy nhiên, BCCI vẫn không thực hiện. Huyện đã có văn bản gửi Ban quản lý khu Nam xem xét giải quyết nhưng theo Ban quản lý khu Nam, đơn vị này cũng “bó tay” vì đã có nhiều văn bản gửi BCCI mà BCCI vẫn không thực hiện.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong hai văn bản gần đây gửi UBND huyện Bình Chánh và Ban quản lý khu Nam, BCCI đều ra điều kiện để cấp giấy chủ quyền và tiếp tục bàn giao nền TĐC cho người dân là phải có đơn giá bán nền TĐC chính thức của UBND Tp.HCM. Đơn giá bán nền TĐC hiện nay chỉ là giá tạm tính. Trong khi đó, tại văn bản gửi Sở Xây dựng gần đây, theo tiết lộ của CT Phong Phú “hiện BCCI đang đề xuất giá thị trường thay cho giá tạm tính của UBND TP. Việc này hoàn toàn không phù hợp, vì khi BCCI nộp tiền sử dụng đất thì tính theo phương án đất TĐC, đến khi giao nền TĐC lại đề xuất theo đơn giá thị trường”. Phải chăng BCCI đang lợi dụng sự bức xúc của các hộ dân để gây áp lực với các cơ quan chính quyền nhằm nâng giá bán nền TĐC?
Thiết nghĩ đây là các công việc nội bộ của cơ quan Nhà nước, không phải lỗi của người dân. UBND TP cần buộc BCCI sớm bàn giao nền TĐC và cấp giấy chủ quyền cho người dân.
